‘De Spet’, Nederlands kampioen van weleer

SOMEREN/LIESSEL - Het is dit jaar exact 50 jaar geleden dat de in Someren geboren Jan Spetgens, alias ‘De Spet’, het NK wielrennen won. In 1971 wist hij ondanks materiaalpech als eerste over de finish te komen op de Cauberg in Valkenburg.  

door Bram van Leuken

Het is even wennen voor de in Liessel woonachtige Spetgens om te moeten vertellen over de unieke prestatie uit ‘71. Spetgens is zowel tijdens als na zijn wielercarrière heel bescheiden gebleven en zoekt de publiciteit niet graag op. “Ik ben er nadien nog zo vaak aan herinnerd door allerlei mensen om me heen, dat was voor mij voldoende aandacht”, aldus de voormalig NK-winnaar. 

Nederlands kampioen
Ondanks dat het 50 jaar geleden is, vertelt Spetgens over de race alsof hij hem gisteren reed: “Ik voelde voor de wedstrijd begon al dat het erin zat: ik was goed in vorm en het heuvellandschap van Zuid-Limburg lag me wel.” Hoe goedgemutst Spetgens ook aan de strijd begint, verloopt deze alles behalve vlekkeloos. “Het was die dag hondenweer en dus kwam er allerlei rotzooi tussen m’n ketting. Ik moest elke ronde van fiets wisselen en keek dus keer op keer tegen een achterstand aan. Gelukkig had ik een hele goede dag, dus kon ik elke achterstand goedmaken”, zegt hij met een glimlach van oor tot oor.

Protest
Tijdens het NK van 1972 lijkt Spetgens zijn titel te prolongeren. Hij komt als eerste over de finish, maar de wedstrijdleiding diskwalificeert hem ongeveer een uur na de race. De leiding verwijt Spetgens dat hij het zijn achtervolger onmogelijk maakte hem in te halen. Kletskoek volgens Spetgens: “Ik was m’n achterligger al voorbij. Ik reed in de laatste flauwe bocht voor de finish pal achter de leidende motor. Daarop volgde allerlei gebaren van m’n achterligger, want in zijn beleving kon hij er niet langs. Ik denk niet dat het hem gelukt was om me nog in te halen.“ Er volgt protest en een uur later wordt Spetgens de titel alsnog ontnomen.

Als Spetgens vertelt over het NK van 1972, merk je dat er oud zeer naar boven komt: “Zelfs mensen die geen verstand hebben van wielrennen zien binnen één minuut of iets goed of fout is. Over dit voorval heeft een club mensen met verstand van de sport een uur na moeten denken. Kortom: het was heel discutabel allemaal.” Spetgens zit in 1972 in het Nederlands team dat later dat jaar naar München afreist voor de Olympische Spelen. De voorbereiding van dat team begint twee dagen na het fiasco van Spetgens: “Ik was gedesillusioneerd. Daarom ben ik thuisgebleven. Mijn hoofd stond er totaal niet naar en toen ben ik van de lijst gehaald. Ik heb er achteraf nooit spijt van gehad, maar jammer is het wel”, blikt ‘De Spet’ terug.

Tegelzetter
Spetgens is 14 jaar oud als hij voor het eerst gaat werken bij een tegelzetter. Hij krijgt van zijn werkgever, die tevens sponsor en supporter is, voldoende tijd om te kunnen trainen en koersen. “Als ik dan ergens een koers won, kreeg ik wat premie toegeschoven. Mijn werkgever was een erg loyale sponsor en baas: als ik een keer moest koersen kon ik gewoon een dag vrijaf nemen.“

Sterker nog: “Toen ik begon als profwielrenner heb ik nauwelijks gewerkt en toen ik één jaar later stopte kon ik gewoon weer fulltime aan de slag.” Spetgens heeft veel te danken aan zijn toenmalige werkgever: “Zonder zijn flexibiliteit had ik het misschien nooit zover geschopt in de sport.“